Hành vi khách hàng, trong tiếng anh gọi là “Consumer Behavior”, là một khía cạnh cực kỳ quan trọng mà các nhà tiếp thị cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng. Điều này giúp doanh nghiệp xây dựng và điều chỉnh chiến lược tiếp thị một cách hiệu quả, kích thích và thuyết phục khách hàng mua sắm các sản phẩm và dịch vụ.
Việc nghiên cứu hành vi của khách hàng không chỉ giúp các Doanh nghiệp hiểu rõ hơn về mục tiêu thị trường đang nhắm đến, mà còn cho phép dự đoán các xu hướng tiêu dùng và thay đổi trong sở thích của khách hàng. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển và thích nghi với môi trường kinh doanh biến đổi liên tục.
Hành vi khách hàng là khía cạnh quan trọng mà các nhà tiếp thị cần nghiên cứu kĩ lưỡng
Khái niệm về hành vi khách hàng
Hành vi khách hàng là những hành vi mua hàng của mọi người được phản ánh dưới những sự kích thích từ các yếu tố bên trong cũng như yếu tố bên ngoài trong quá trình đưa ra quyết định mua sản phẩm hay dịch vụ nào đó.
Hiện nay, các Doanh nghiệp nghiên cứu “Consumer Behavior” với mục đích nhận biết thói quen, nhu cầu và sở thích của họ. Giải đáp các câu hỏi như người tiêu dùng muốn mua gì, tại sao họ lại chọn sản phẩm, dịch vụ này, mua ở đâu, khi nào và mức độ mua ra sao để từ đó đề ra các chiến lược marketing nhằm thúc đẩy người tiêu dùng mua sắm sản phẩm, dịch vụ của mình.
Việc nghiên cứu hành vi, tâm lý người tiêu dùng rất quan trọng với tổ chức kinh doanh. Và đây là điều kiện phát triển nhanh chóng cho Doanh nghiệp nếu nắm bắt được hành vi mua của khách hàng.
Việc nghiên cứu tâm lý, hành vi người tiêu dùng rất quan trọng với tổ chức kinh doanh
Một số yếu tố ảnh hưởng đến hành vi khách hàng
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hành vi của khách hàng khi họ đưa ra quyết định mua sản phẩm hoặc dịch vụ.
Yếu tố văn hóa
Mỗi quốc gia hay mỗi vùng lãnh thổ đều có một nền văn hóa riêng, đặc trưng riêng. Nhận thức của mỗi con người sẽ được tác động về mọi mặt trong cuộc sống, bao gồm cả những hành vi liên quan đến tiêu dùng sản phẩm. Ở mỗi quốc gia, thông thường sẽ xuất hiện những cộng đồng có cùng những phong tục và tập quán riêng biệt. Những yếu tố khác biệt ấy sẽ phần nào chi phối đến hành vi của khách hàng.
Ngoài ra, còn có yếu tố văn hóa về tín ngưỡng, đây là yếu tố có tác động mạnh đến niềm tin, cách nhìn nhận về một vấn đề, sự việc, sự vật nào đó. Cũng như nền văn hóa, đặc điểm của từng loại tín ngưỡng sẽ tác động đến hành vi mua hàng của khách hàng theo chiều hướng khác nhau.
Yếu tố xã hội
Đây là yếu tố có ảnh hưởng sâu sắc đến hành vi của khách hàng. Được thể hiện qua các thành phần như:
- Tầng lớp xã hội: Đây được coi là một yếu tố đại diện cho mức thu nhập của khách hàng, nó có ảnh hưởng sâu sắc đến hành vi mua sắm của họ cụ thể việc họ chọn sản phẩm hoặc dịch vụ nào, thời điểm, tần suất chi tiêu, nơi họ thường mua sắm, cách họ thực hiện giao dịch và hình thức thanh toán.
- Cộng đồng: là cách truyền thông “bằng miệng”, có thể nói đây là hình thức có ảnh hưởng lớn đến hành vi mua hàng của người tiêu dùng.
- Mạng xã hội: Tập hợp những người dùng qua internet. Đây là nơi Doanh nghiệp tập trung thu hút và tiếp thị thương hiệu ngày nay. Có thể kể đến một số nền tảng như: Facebook, Zalo, Tiktok…
- Địa vị: Mỗi người trong xã hội đều chọn sản phẩm thể hiện địa vị của mình ở các vai trò khác nhau. Vì vậy mà Doanh nghiệp luôn tìm hiểu địa vị xã hội của người tiêu dùng từ đó tung ra các sản phẩm đánh trúng thị hiếu và đáp ứng nhu cầu từng phân khúc khách hàng.
Yếu tố cá nhân
- Tuổi tác: Mỗi độ tuổi đều có những thói quen và nhu cầu mua hàng khác nhau, điều này khá dễ thấy trong đời sống hiện nay.
- Nghề nghiệp: Mỗi ngành nghề cũng có những nhu cầu mua sắm khác nhau nhằm phù hợp với từng ngành nghề đó.
- Tính cách và ngoại hình của mỗi con người.
- Phong cách sống: Dù cho ở chung tầng lớp, chung độ tuổi và chung nền văn hóa thì cũng sẽ có những trường hợp có những người có phong cách sống khác nhau dẫn đến nhu cầu mua sắm khác nhau.
Yếu tố tâm lý
Ngoài ba yếu tố đã liệt kê ở trên, yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng. Hành vi mua sắm của họ thường bị ảnh hưởng bởi bốn yếu tố tâm lý cơ bản, bao gồm động cơ, nhận thức, kiến thức, niềm tin và thái độ. Khi khách hàng tin tưởng vào sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn, họ có khả năng đưa ra quyết định mua hàng nhanh chóng, thậm chí có thể mua hàng nhiều lần trong tương lai.
Yếu tố tâm lý ảnh hưởng mạnh đến tâm lý người tiêu dùng
Tổng kết
Hành vi khách hàng có tầm ảnh hưởng quan trọng đến tầm nhìn cũng như chiến lược marketing của mỗi Doanh nghiệp. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về hành vi người tiêu dùng và từ đó đề ra những phương án thích hợp để tiếp cận và đưa ra những chiến lược phù hợp nhất.
